Rodzaje światła w fotografii kulinarnej. Jak zrobić ładne zdjęcia jedzenia?

Chcesz robić piękne zdjęcia jedzenia? To, co najważniejsze w fotografii kulinarnej, to… światło. Jeśli odpowiednio dobierzesz je do potrawy, sprawisz, że nawet najprostsza aranżacja będzie miała to „coś”. Dlatego dowiedz się, jakie są rodzaje światła w fotografii i przekonaj się, jak w praktyce wykorzystać tę wiedzę.

Fotografia kulinarna a światło – klucz do pięknych zdjęć

Zanim zaczniesz kupować dodatki do fotografii kulinarnej, uczyć się o kompozycji, czy o sposobach aranżowania kadru, musisz dobrze zrozumieć światło, poznać jego rodzaje. Bez tej wiedzy zdjęcia będą płaskie, mało apetyczne, niezależnie od tego, czy robisz je profesjonalną lustrzanką, czy starym aparatem lub smartfonem.

Jednocześnie mam dobrą wiadomość – wcale nie potrzebujesz kosztownych lamp ani specjalistycznego sprzętu. To, co Ci wystarczy, to… okno! Fotografia kulinarna „lubi” światło dzienne, trzeba tylko wiedzieć, jak je wykorzystywać. Dzięki niemu Twoje zdjęcia nabiorą życia, trójwymiarowości, dokładnie takiego klimatu, jaki chcesz osiągnąć.

I na początek mam dla Ciebie kilka rad:

• zapomnij o zdjęciach robionych wieczorem, przy świetle domowych lamp – efekt i tak nie będzie satysfakcjonujący, więc jeśli w tygodniu pracujesz i nie jesteś w stanie wcześniej robić zdjęć, poczekaj do weekendu;
• przez kilka dni obserwuj, w jakich godzinach masz najlepsze światło w mieszkaniu, kiedy jest ono miękkie, a kiedy wręcz przeciwnie, ostre (nie martw się, jeśli jeszcze nie wiesz, co to znaczy, dojdziemy do tego);
• przygotuj sobie tło i potrawę, którą chcesz sfotografować, po czym zrób zdjęcia w każdym pomieszczeniu, w którym są okna – dzięki temu przekonasz się, który pokój będzie odpowiedni do zdjęć; i od razu mam ciekawostkę, że u mnie nigdy nie była to kuchnia;
• ustawiaj się ze swoją „sceną” możliwie jak najbliżej okna, nawet w pochmurny zimowy dzień będzie tam wystarczająco dużo światła, aby zrobić apetyczne zdjęcie jedzenia.

Kierunek padania światła w zdjęciach jedzenia

To, co najważniejsze, to kierunek padania światła na potrawę, scenę. I z tego względu wyróżnia się:

• światło boczne;
• światło tylne;
• światło przednie.

Poniżej opisuje, czym się charakteryzują i przy jakich zdjęciach się sprawdzą.

Światło boczne

To najbardziej uniwersalny rodzaj światła w fotografii kulinarnej i jednocześnie, najłatwiejszy do okiełznania. Dotyczy sytuacji, w której cała scena umiejscowiona jest bokiem (z lewej lub z prawej strony) do źródła światła, czyli w tym wypadku do okna. Co istotne, fotograf kulinarny również jest ustawiony bokiem do niego. Boczny kierunek padania światła można rozpoznać po tym, że jedna strona kadru jest jaśniejsza, a druga nieco ciemniejsza, zaakcentowane są cienie.

Światło boczne bardzo ładnie podkreśla kształty, fakturę potrawy, a także kolory. Świetnie sprawdza się w przypadku klimatycznych, jesienno-zimowych zdjęć, choć tak naprawdę może być wykorzystywane przez cały rok. Ponadto możesz je też zastosować niezależnie od tego, co fotografujesz.

I jeśli dopiero zaczynasz, polecałabym bardzo dobrze przećwiczyć światło boczne i dopiero wtedy przejść do kolejnego rodzaju, czyli światła tylnego.

Światło tylne

W tym przypadku tak naprawdę mówimy o robieniu zdjęć pod światło. W tej konfiguracji potrawa, przód sceny, znajduje się tyłem do okna, czyli źródła światła, a aparat (fotograf) stoi przodem do niego. Światło tylne nadaje lekkości, świetlistości. Pięknie podkreśla krawędzie, odblaski, podkreśla świeżość produktów i dania.

Światło tylne bardzo dobrze sprawdzi się podczas fotografowania letnich lub wiosennych dań, a także warzyw, owoców i ziół. Jest niezwykle efektowne, gdy robisz zdjęcia napojów umieszczonych w szklanych naczyniach, ponieważ światło będzie przez nie przechodzić.

Musisz jednak wiedzieć, że osobom początkującym światło tylne może sprawiać trochę problemów. Kolory są mniej kontrastowe, nasycone (choć to można stosunkowo łatwo poprawić podczas obróbki). Dodatkowo często przód sceny, a w praktyce Twój główny bohater, może być niedoświetlony, konieczne jest umiejętne odbicie światła, aby nie okazało się, że danie „ginie”.

Światło przednie

 Wiesz, co jest jednym z największych błędów podczas robienia zdjęć jedzenia? Zastosowanie światła przedniego. Dobrze jest wiedzieć, że czym ono jest i co je charakteryzuje, głównie po to, aby go… przypadkiem nie stosować.

W tym wypadku fotograf znajduje się tyłem do okna, natomiast cała scena ustawiona jest przodem do źródła światła. Chociaż kadr jest dobrze doświetlony, to przez to, że cienie znajdują się za potrawą, nie są widoczne i tym samym sprawiają, że zdjęcie wydaje się płaskie, brak w nim trójwymiarowości. Dodatkowo ani faktura, ani kształt dania nie jest podkreślony.

Jedzenie sfotografowane w ten sposób nie wygląda apetycznie, dlatego należy tego unikać w fotografii kulinarnej.

Miękkie i ostre światło – jak wykorzystywać je podczas fotografowania potraw?

Światło w fotografii dzieli się nie tylko na naturalne i sztuczne, a także na miękkie i ostre, a jego wybór będzie wpływać na klimat, odbiór zdjęć. Zobacz, czym charakteryzują się te rodzaje światła i jak możesz teorię przełożyć na praktykę.

Miękkie światło

Z dużym prawdopodobieństwem mogę założyć, że na co dzień, podczas fotografowania, korzystasz ze światła miękkiego, które charakteryzuje się tym, że jest rozproszone. Oznacza to sytuację, w której promienie słoneczne nie padają bezpośrednio na aranżowaną scenę, są zmiękczone przez specjalny dyfuzor, firankę, a nawet przez chmury. Jeśli robisz zdjęcia w domu, to często jest też tak, że słońce jest zbyt nisko/wysoko lub znajduje się po innej stronie budynku i nie wpada prosto przez okno.

Miękkie światło pada pod różnymi kątami, dzięki czemu równomiernie oświetla całą scenę. Jest też bardzo łatwe w ujarzmieniu, a przy tym dodaje nastrojowości.

Wskazówka

Masz w domu kolorowe firanki lub rolety? Uważaj, ponieważ mogą wpływać na kolory na Twoim zdjęciu. W moim poprzednim mieszkaniu miałam rolety typu dzień/noc w kolorze beżowym. Musiałam za każdym razem podciągać je do góry, ponieważ w innym wypadku zdjęcia były zażółcone, co nie zawsze widziałam w aparacie. W takiej sytuacji lepiej odsłonić okno i użyć czegoś białego, przezroczystego do rozproszenia światła, gdy będzie ono za mocne.

Ostre światło

Analogicznie, z ostrym, twardym światłem będziesz mieć do czynienia wtedy, gdy promienie słoneczne padają bezpośrednio na fotografowaną potrawę. Zauważysz wtedy bardzo mocne cienie, podkreślone zostaną kontrasty, krawędzie. Zdjęcie będzie mieć w sobie o wiele więcej dramaturgii, która może przyciągać wzrok lub… zupełnie popsuć nastrój, jaki chcesz uzyskać. Zwłaszcza że z twardym światłem pracuje się o wiele trudniej, dobrze jest już mieć jakąś praktykę w fotografii, a także wiedzieć, jaki efekt chce się osiągnąć na zdjęciach.

Ostre światło sprawdza się w przypadku typowo letnich stylizacji, ponieważ sprawia, że „czuć” promienie słoneczne. Warto z nim eksperymentować wtedy, gdy fotografujesz mięso, grillowane potrawy, ponieważ dobrze uwydatnia kontrasty, dzięki czemu dania wyglądają apetyczniej. Dodatkowo ten rodzaj światła świetnie eksponuje błyszczącą glazurę.

Jak pracować ze światłem?

O świetle powinno się myśleć tak naprawdę już na etapie opracowania pomysłu na zdjęciu. W zależności od tego, co chcesz osiągnąć, inny powinien być rodzaj oraz kierunek padania światła. I to, co proponuję na początek, to zrealizować jedną sesję, podczas której przetestujesz każdą z omawianych wyżej sytuacji. Dzięki temu łatwiej będzie Ci zrozumieć, jak światło wpłynie na nastrój, a także, co najważniejsze, na wygląd potrawy. Najłatwiej jest też podczas zdjęć rozkładać się na stole, który można swobodnie przesuwać.

Kilkukrotnie wspominałam tutaj też o rozproszeniu czy odbijaniu światła – służą do tego specjalne modyfikatory, które pozwalają dostosować efekt do swoich potrzeb. I od razu mam dobrą wiadomość, bo na mojej stronie znajdziesz artykuł, który to omawia. Sprawdź podstawowe modyfikatory światła stosowane w fotografii kulinarnej (i nie tylko).